Het Spaans Hooggerechtshof oordeelt dat beveiligings-camera's in de gemeenschappelijke ruimtes van woonblokken legaal zijn

Een huiseigenaren- of gemeenschapsvereniging in Spanje mag videobewakingscamera's installeren in alle gemeenschappelijke ruimtes van het gebouw, op voorwaarde dat de meerderheid van de huiseigenaren ermee instemt en dat de toegang tot de opnamen beperkt is. Dit is door het Hooggerechtshof in een recente uitspraak onderschreven, omdat het Hof van mening is dat het een proportionele maatregel is om de veiligheid van de bewoners te waarborgen. Volgens het Hof zijn camera’s vergelijkbaar met het hebben van kijkgaatjes in de toegangsdeuren van flats of een conciërge die de toegang tot de woonblok controleert.

De rechtbank heeft de rechtszaak afgewezen die door een bewoner was aangespannen tegen het besluit van haar gemeenschap om een videobewakingssysteem te installeren om vandalisme te voorkomen, zoals dat van een buurman voorafgaand aan de installatie van het systeem.

Eiseres was van mening dat haar recht op privacy was geschonden en dat deze camera’s moesten worden verwijderd. Daarnaast vorderde zij een schadevergoeding van 2.500 euro wegens immateriële schade. Volgens de details van de zaak werd het gebouw van drie verdiepingen bewoond door twee buren, die familie van elkaar waren, en de eiseres, die toegaf dat haar relatie met hen niet goed was.

Ze beweerde dat op de overloop van elke verdieping camera's waren geïnstalleerd, die zich op de deur op elke verdieping concentreerden. Ze beweerde verder dat de camera op haar verdieping het komen en gaan van gasten en familie in haar flat kon volgen en zelfs het interieur van haar huis kon opnemen wanneer de deur werd geopend, waardoor twee van de kamers in haar pand werden gefilmd.

Een provinciale rechtbank in Madrid had de rechtszaak eerder afgewezen nadat zij had geverifieerd dat de overeenkomst om de camera's te installeren was gedaan in overeenstemming met de vereisten van de Horizontale Eigendomswet (meer dan 3/5 meerderheid van de aandelen stemde vóór). Ook dat het besluit van de gemeenschap om cameratoezicht te installeren werd voorafgegaan door een daad van vandalisme waar de buurman op de eerste verdieping van het flatgebouw last van had, zodat het uiteindelijke doel van de installatie van deze camera's was het voorkomen van situaties zoals die eerder hadden plaatsgevonden.

Resolutie van het Spaanse agentschap voor gegevensbescherming

Tijdens de eerste hoorzitting in deze zaak bij de rechtbank werd ook ontdekt dat alleen de CCTV-technicus of de beheerder toegang hadden tot de opnames, zodat het Spaanse gegevensbeschermingsagentschap de klacht van de eiser om deze en andere redenen had afgewezen. De aanvullende redenen zijn dat geconstateerd is dat de plaatsing van de camera’s met informatieborden is aangekondigd, dat er geen beelden van de openbare weg zijn opgenomen, dat er niet is gefocust op het interieur van het pand (met uitzondering van de oprit ) en dat de beelden niet langer dan 30 dagen zijn bewaard gebleven. Ook achtte de rechter bewezen dat de camera's de binnenkant van de woning niet registreerden. De provinciale rechtbank van Madrid bevestigde dus de beslissing van de vorige rechtbank.

De Hoge Raad stelt dat, “in tegenstelling tot de bewering van appellant, het Gerecht van Eerste Aanleg heeft geoordeeld dat de camera’s die in de gemeenschappelijke ruimtes van het gebouw zijn geïnstalleerd, niet toestaan dat beelden worden gemaakt in de woning van de eiser. Daarom maken ze alleen beelden in de gemeenschappelijke ruimtes van het gebouw."

In het eindoordeel, dat is opgesteld door rechter Rafael Sarazá, is rekening gehouden met het feit dat de installatie van dit soort camera’s tot op zekere hoogte het recht op privacy van de buren zou kunnen aantasten, ook al kunnen zij alleen maar beelden vastleggen en opnemen. in de gemeenschappelijke ruimtes van het gebouw.

Om deze reden vereist het "een legitieme titel voor een dergelijke installatie en dat de impact op het recht op persoonlijke en familiale privacy van de buren, veroorzaakt door de installatie van het videobewakingssysteem, proportioneel is."

Volgens het Hooggerechtshof bestaat in de onderzochte zaak de legitieme titel omdat de installatie van het genoemde videobewakingssysteem het voorwerp was van een besluit van de vergadering van eigenaren van het gebouw, aangenomen met de noodzakelijke vereisten voor het aannemen van besluiten tijdens deze vergaderingen. en met de 3/5 meerderheid vereist door artikel 17.3 van de Horizontale Eigendomswet voor dit soort resolutie.

Principe van proportionaliteit

Met betrekking tot het evenredigheidsbeginsel bij de beperking van het fundamentele recht op persoonlijke en familiale privacy legt het arrest uit dat de installatie van een dergelijk videobewakingssysteem “geschikt is voor het legitieme doel van het beschermen van de veiligheid van buren en hun eigendommen.”

De rechtbank concludeert dat de noodzaak ervan kan worden beschouwd als "redelijk gerechtvaardigd door het optreden van vandalisme in het gebouw voorafgaand aan de installatie ervan, zonder dat is beweerd dat er enige andere, meer gematigde maatregel bestaat om het gestelde doel te bereiken."

Ten slotte wijst de uitspraak erop dat de impact op het recht van verzoeker op persoonlijke en gezinsprivacy niet onevenredig groot is, niet alleen omdat de installatie en werking van de camera's bekend waren bij de buren, inclusief verzoeker en omdat alleen beelden van de gemeenschappelijke ruimtes van het gebouw worden vastgelegd, maar ook vanwege de voorzorgsmaatregelen die zijn genomen om de beelden te beveiligen en ervoor te zorgen dat de toegang tot de door het systeem opgenomen beelden zeer beperkt is.

Recht op privacy

In overeenstemming met de mening van het Spaanse Hooggerechtshof legt de uitspraak uit dat het recht op privacy, zoals alle rechten, geen absoluut recht is en dat in een gebouw onder de horizontale eigendomswetten op verschillende manieren bekend kan worden wie er toegang heeft tot het gebouw. en zelfs wie toegang krijgt tot bepaalde eigendommen binnen het gebouw, wat een beperking van het recht op privacy van de buren met zich meebrengt.

De deuren zijn bijvoorbeeld vaak voorzien van kijkgaatjes waardoor bewoners kunnen zien wie er langskomt, of er kan een conciërgedienst worden geregeld, in welk geval de conciërge weet wie het gebouw binnenkomt en zelfs kan achterhalen wie er binnenkomt. naar welke flat de persoon die het gebouw binnengaat, gaat.

Daarom is het Hof van mening dat "het buitensporig zou zijn om te voorkomen dat buren een kijkgaatje in de deur van hun huis hebben of om de mogelijkheid te ontkennen om een conciërgedienst op te richten, omdat dergelijke maatregelen het recht op privacy van de bewoners van het gebouw aantasten. Dat zijn beperkingen van dit recht op privacy in overeenstemming met de sociale gewoonten die de bescherming van dit fundamentele recht afbakenen (art. 2.1 van de organieke wet 1/1982 van 5 mei) en die gerechtvaardigd zijn door de bescherming van de veiligheid van de mensen die in het gebouw en hun eigendommen, en door de juiste service aan het gebouw."

Is het een maatregel om de veiligheid van de bevolking te verbeteren of is het een poging om het massatoerisme in te perken?

Sedert vorige week zijn er in een aantal Vlaamse kranten artikels verschenen over een maatregel die de Spaanse overheid op 1 oktober 2024 wil invoeren.

Vanaf dat moment moeten bedrijven uit de toeristische sector meer informatie over hun klanten doorgeven in een elektronisch bestand. Dat systeem bestond al maar was beperkt tot naam, adres en dergelijke informatie.

Maar nu komen daar nog het bankrekeningnummer, kredietkaartnummer, telefoonnummer, paspoortdetails, kortom er moeten ruim 40 gegevens overgemaakt worden aan de overheid.

Maar er rijzen ook vragen bij deze maatregel, mag deze informatie  gevraagd worden aan Europese burgers, is dit geen te grote aantasting van de privacy van de burgers.

Om de problematiek duidelijk te schetsen zet ik hier de link naar de de artikels in het Het Laatste Nieuws en in het Het Nieuwsblad. Er heeft ook al een artikel gestaan in de Nederlandse krant, De Telegraaf.

Komt de maatregel in gans Spanje in voege? Neen het Baskenland en Catalonië hebben hun eigen platform in bedrijf genomen.

Heeft het gevolgen voor de toerist, op het eerste zicht niet, alleen is men een hoop persoonlijke gegevens kwijt en moet men misschien wat langer aanschuiven omdat het personeel van het hotel bijkomende informatie vraagt aan mensen voor u.

Let op: DNI/NIE-verzoeken kunnen u geld kosten

De Spaanse autoriteiten hebben het publiek gewaarschuwd om hun identificatiegegevens te beschermen tegen een gangbare praktijk die de veiligheid van het individu in gevaar zou kunnen brengen en zou kunnen resulteren in hoge boetes voor bedrijven.

Het Spaanse bureau voor gegevensbescherming (AEPD) heeft een scherpe waarschuwing afgegeven tegen het gebruikelijke verzoek om fotokopieën of foto's van het nationale identiteitsdocument (DNI/NIE) en bestempelt dit als een risicovolle praktijk die inbreuk zou kunnen maken op de individuele privacy.

Het is een veel voorkomende praktijk bij verschillende instellingen, variërend van openbare instellingen tot hotels en banken, om kopieën van iemands DNI/NIE te eisen, een stap die de aandacht heeft getrokken van de AEPD.

Met name telecomgigant Orange kreeg een boete van €100.000 opgelegd omdat hij aandrong op fotokopieën van beide zijden van de DNI/NIE voor de bezorging van pakketten.

Privacy in gevaar

De AEPD benadrukt het beginsel van ‘dataminimalisatie’ en pleit voor minder ingrijpende identificatiemethoden in plaats van het onnodig verzamelen van persoonlijke gegevens.

De persoonlijke identiteitskaart bevat gevoelige informatie die, bij verkeerd gebruik, cybercriminaliteit en oplichting zou kunnen faciliteren. Het bureau bekritiseert de ongerechtvaardigde verzameling van DNI/NIE-fotokopieën en benadrukt de mogelijke negatieve gevolgen voor gegevenseigenaren.

Roep om verandering

De richtlijnen van de AEPD zijn duidelijk: alternatieve identificatiemethoden moeten prioriteit krijgen om de privacy van burgers te waarborgen.

Dit standpunt weerspiegelt het bredere, mondiale gesprek over gegevensbescherming en privacy, waarbij bedrijven worden aangespoord hun gegevensverwerkingspraktijken te heroverwegen.

Met boetes die kunnen oplopen tot € 100.000,- is de boodschap ondubbelzinnig: bedrijven moeten zich aan de regelgeving op het gebied van gegevensbescherming houden, anders worden er zware straffen opgelegd.

Naarmate het landschap van gegevensbescherming evolueert, is het voor bedrijven en instellingen absoluut noodzakelijk om dit advies op te volgen en de privacy en veiligheid van persoonlijke informatie te waarborgen.