De investeringen in de transportinfrastructuur die in Spanje nodig zijn om een oplossing te bieden voor de stijgende vraag naar mobiliteit en de modernisering van netwerken bedragen volgens berekeningen van Seopan, de vereniging van bouwbedrijven en concessiehouders, ruim 150 miljard euro.
Alleen al voor het wegennet bedragen de noodzakelijke investeringen 24 miljard euro. Aangezien deze infrastructuur geen eigen financiering heeft, zoals dat het geval is bij andere infrastructuur zoals luchthavens (met de vergoedingen die Aena aan luchtvaartmaatschappijen in rekening brengt) of in de spoorwegsector (met de vergoedingen van infrastructuurbedrijf Adif).
Bij verschillende gelegenheden heeft de minister van Transport, Óscar Puente, de noodzaak op tafel gelegd om wegen te financieren met een pay-per-use-systeem, zoals het geval is in vrijwel heel Europa. De regering heeft dit voorstel zelfs opgenomen in haar hervormingsplan voor de Europese Commissie, hoewel het later werd ingetrokken. Het wegennet is een transportmiddel dat 86 procent van de mobiliteit van mensen en 93 procent van de goederen in het land ondersteunt.
Maar voorlopig zal er geen veralgemeend pay-per-use-systeem zijn en zullen de geldende tolwegen hun tarieven in 2025 opnieuw verhogen in lijn met de inflatie, zonder subsidies van de staat en doorgaan met het model van vóór de inflatiecrisis.
Dit werd uitgelegd door de president van Seopan, Julian Núñez, tijdens de presentatie van het rapport 'Análisis de la Inversión Prioritaria en Infraestructuras en España' (analyse van prioritaire infrastructuurinvesteringen in Spanje). "De stijging gaat automatisch in lijn met de inflatie. De regering wilde de stijging in andere jaren afzwakken vanwege de hoge consumentenprijsindex (CPI), maar we denken niet dat dit deze keer zal gebeuren omdat de inflatie al zeer onder controle is."
In 2023 werd de tolheffing op wegen met vier procent verhoogd in plaats van de bijna 8,4 procent die in lijn zou zijn geweest met de CPI van 2022, om de impact op gezinnen te verzachten. De regering heeft zich ertoe verbonden de tolexploitanten de komende jaren te compenseren. De exploitanten van het 1.500 kilometer lange netwerk van rijkstolwegen (waarvan de belangrijkste Abertis, Itínere, Glovalbía en Ausol zijn), die jaarlijks ongeveer 1,5 miljard euro aan inkomsten genereren, waren niet bereid de helft te verliezen van wat ze in 2023 zouden hebben verdiend, als de CPI-gerelateerde verhoging was toegepast.
Als gevolg hiervan stelde het ministerie van Transport, na intensieve onderhandelingen, een compensatie voor hen vast, hoewel deze veel minder was dan wat ze hadden gevraagd. In 2024 kwam deze compensatie al tot uiting in de toltarieven, die tussen de 5 en 6,65 procent stegen, bovenop de CPI.
Het ministerie van Verkeer en Waterstaat laat weten te onderzoeken wat de exacte verhoging per 1 januari zal zijn en dat er "nog niets besloten is". Als rekening wordt gehouden met het gemiddelde inflatiecijfer dat organisaties als Funcas voor 2024 hebben berekend, zal de tol op 1 januari met ongeveer 2,7 procent stijgen.
