Deze
keer trof een andere stille tegenslag de Spaanse huishoudens. Voor
miljoenen mensen zijn butaangasflessen, "bombonas", geen
nostalgische overblijfselen van het platteland. Ze zijn een
dagelijkse noodzaak, en nu worden ze wéér duurder.
Een
prijsstijging die niemand kan negeren
Op
dinsdag 20 mei 2025 steeg de prijs van flessengas opnieuw. De prijs
van de standaard butaangasfles steeg met 1,87%, waardoor de officiële
prijs op € 18 kwam, aldus de Spaanse overheid.
Dit
is een nieuwe klap voor huishoudens die al te kampen hebben met
hogere huren, duurdere boodschappen en energie-instabiliteit. Dit is
geen glamoureuze krantenkop. Er waren geen protesten, geen felle
debatten in het parlement, alleen een stille druk op mensen die
afhankelijk zijn van een oude, essentiële brandstofbron. Hoewel veel
stadsbewoners misschien denken: "Wie gebruikt er nog
gasflessen?", is het antwoord: "meer mensen dan je zou
denken".
Wie
vertrouwt er nog op flessengas? Op het Spaanse platteland is butaan
in flessen een levensader. Veel huizen in dorpen en oudere huizen
zijn niet aangesloten op aardgas. Anderen geven de voorkeur aan
flessengas voor het verwarmen van water of koken, omdat het
vertrouwd, draagbaar en, tot voor kort, betaalbaar is.
Gezinnen
die in oudere appartementen wonen, gepensioneerden met een vast
inkomen of huishoudens die seizoenswerk combineren, kunnen vaak
rekenen op die oranje flessen om de boel draaiende te houden. Ja, een
paar euro extra is voor hen geen klein ongemak, het is het verschil
tussen warm en koud, tussen een warme maaltijd en bezuinigen. In het
huidige Spanje zijn die marges klein.
Waarom
stijgen de prijzen?
De
gebruikelijke verdachten: wereldwijde energiemarkten, inflatie en
beperkingen in de toeleveringsketen. Maar hoewel prijsstijgingen voor
elektriciteit vaak in het nieuws verschijnen en aanleiding geven tot
beleidsdebatten, komt flessengas niet snel in het nieuws, maar de
prijs ervan blijft constant stijgen. En omdat de markt gedeeltelijk
geliberaliseerd is, kunnen de prijzen fluctueren met minder
transparantie of publiek debat dan de kosten van de belangrijkste
nutsvoorzieningen. Veel van deze kosten sluipen er zonder
waarschuwing in, en zeker zonder steun.
Spanje
kampt met een tekort aan woningen, stijgende inflatie en een van de
hoogste energiearmoedecijfers van West-Europa. Flessengas is slechts
één draadje in dat bredere web. Sommige regio's hebben subsidies of
sociale tarieven ingevoerd, maar het bewustzijn en de toegang tot
deze tarieven blijven fragmentarisch. Zonder gerichte hulp zal deze
recente prijsstijging degenen treffen die zich het minst kunnen
aanpassen.