Spanje staat op het punt zijn vorige record op het gebied van internationaal toerisme te verbreken, met een bezoekersaantal dat in 2024 naar verwachting de 95 miljoen zal overschrijden.
Hoewel deze stijging aanzienlijke economische voordelen met zich meebrengt, heeft het ook zorgen aangewakkerd over het overtoerisme in de Europese hotspots en de impact ervan op lokale gemeenschappen. Ondanks groeiende protesten tegen het massatoerisme in populaire bestemmingen zoals Barcelona en de Balearen, waaronder de ondertussen beroemde of beruchte ‘Tourist Go Home’-campagnes , blijft het aantal buitenlandse reizigers stijgen. Deze toestroom van bezoekers heeft de openbare diensten onder druk gezet, de huisvestingskosten doen stijgen en geleid tot zorgen over het behoud van cultureel erfgoed.
Spanje lijkt het juiste evenwicht te vinden
Hoewel het toerisme ongetwijfeld een cruciale rol heeft gespeeld in het economische herstel van Spanje, ligt de uitdaging in het balanceren tussen de economische groei en het welzijn van de lokale bewoners. Deskundigen beweren dat een verschuiving naar een duurzamer en meer verantwoordelijk toerisme essentieel is om de levensvatbaarheid van de Spaanse toeristische sector op lange termijn te garanderen.
Toeristen laten zich niet afschrikken ondanks protesten tegen toeristen
De populariteit van Spanje onder buitenlandse reizigers blijft ondanks massale protesten tegen het toerisme. In verschillende delen van Spanje is de woede opgeborreld, waarbij de Canarische Eilanden, de Balearen en Barcelona getuige zijn geweest van belangrijke demonstraties. Hoewel deze protesten de uitdagingen benadrukken die gepaard gaan met overtoerisme, hebben ze nog geen significante impact op de totale toeristenaantallen van het land.
Toerisme in Spanje in cijfers
Tussen januari en mei 2024 kwamen in totaal 33,2 miljoen buitenlandse toeristen naar Spanje. Er wordt geschat dat er tussen juni en september nog eens 41 miljoen toeristen zullen arriveren; in totaal 74,2 miljoen buitenlandse toeristen in slechts negen maanden tijd.
Dit cijfer is een stijging van 11,3% ten opzichte van 2023, waarbij naar verwachting in deze periode van negen maanden 7,7 miljoen extra vakantiegangers in Spanje zullen aankomen. Als de trend zich in het laatste kwartaal voortzet, zullen tegen het einde van het jaar bijna 95 miljoen buitenlandse toeristen Spanje hebben bezocht.
Een slachtoffer van zijn eigen succes
In plaats van te genieten van het overweldigende succes, beschouwt Spanje de sterke stijging van het toerisme als een kruis dat gedragen moet worden. Sommige delen van het land lijden er zeker onder. De Balearen ontvangen jaarlijks 18 miljoen toeristen met een permanente bevolking van slechts één miljoen.
Toeristische hotspots behouden tijdens de zomer dezelfde openbare diensten, terwijl het aantal inwoners explosief toeneemt. Het resultaat is een systeem dat onder druk staat en een steeds ontevredener lokale bevolking.
Toerisme: een noodzakelijk kwaad?
Er wordt geschat dat ongeveer 8 van de 10 banen op de Balearen verband houden met toerisme. De opkomende huizencrisis, die deels werd veroorzaakt door toeristische huurwoningen, heeft het voor de lokale bevolking echter bijna onmogelijk gemaakt om betaalbare huizen te vinden om te huren of te kopen. Het debat woedt voort over de vraag hoe we het juiste evenwicht kunnen vinden en hoe we een compromis kunnen vinden waar iedereen baat bij heeft.
De zoektocht naar een duurzaam toerismemodel
Het belang van het opzetten van duurzaam toerisme in toeristische hotspots als Mallorca en Barcelona moet een prioriteit zijn voor een langetermijnoplossing voor de zorgen van de lokale bevolking. Inspanningen om bezoekers buiten het zomerseizoen aan te trekken zijn een mogelijke oplossing die een stabielere economie en arbeidsstroom zou kunnen genereren.
Het geheime recept voor een gezond en duurzaam toerismemodel blijft echter over de hele wereld ongrijpbaar. Ook andere topbestemmingen als Venetië en Amsterdam hebben moeite met het vinden van een balans die voor alle betrokkenen werkt.
Dit komt deels doordat het tot voor kort prioriteit had om steeds meer toeristen aan te trekken, ongeacht het profiel van de toerist die op bezoek kwam. De toekomst moet er zeker in bestaan een ander profiel van duurzame toeristen aan te trekken, met een grotere bestedingscapaciteit en een grotere culturele gevoeligheid.
Dus wat is de oplossing?
Over één ding is iedereen het eens: de oplossing is niet eenvoudig te vinden. Het balanceren van een grote economische behoefte met het culturele behoud en de waardigheid van de lokale bevolking is beslist een lastig compromis.